آيا حيوانات نيز از ستارگان براي حركت استفاده مي‌كنند؟
انسان‌ها تنها گونه‌هايي نيستند كه با نور ستاره حركت مي‌كنند، حيوانات از پرندگان گرفته تا سوسك‌هاي ريز ممكن است اين كار را انجام دهند.
به گزارش شفاف، به نقل از nytimes، بيش از يك دهه گذشته، يك شب كه آسمان بدون ماه بود، ماري داكه و اريك وارانت، متخصصان بينايي حيوانات از دانشگاه لوند سوئد، در آفريقاي جنوبي به يك كشف غافلگيركننده دست يافتند، محققان سوسك‌هاي شبانه سرگردان را در حال از بين بردن توپ‌هاي غول پيكر تماشا مي‌كردند، به نظر مي‌رسيد كه سوسك‌ها مي‌توانند بطور قابل ملاحظه‌اي بچرخند.
ستارگان
دكتر داك گفت: ما فكر كرديم شايد آن‌ها از دوربين استفاده مي‌كردند يا شايد كسي در جايي آتش روشن كرده بود، ما واقعا گيج شده بوديم. سپس متوجه شديم كه سوسك‌ها توسط خط ۱۰۰۰۰۰ سال نوري كهكشان راه شيري هدايت مي‌شوند، ستارگان به ما اجازه عبور از دريا‌ها را داده و علوم را روشن كردند كه بعداً توانستيم با موشك به سمت آن‌ها حركت كنيم، كهكشان راه شيري براي دانشمندان از ابتدا تا كنون الهام بخش مطالب جالب و منبع غني براي اكتشاف بوده است.
پژوهشگراني مانند دكتر داكه گمان مي‌كنند كه بخش وسيعي از دنياي حيوانات گاهي اوقات با نور حركت مي‌كنند و ممكن است با خاموش شدن بيشتر چراغ‌هاي شهر از بين بروند، جديدترين مطالعه تيم او نشان داد كه سوسك‌هاي سرگين زير آسمان پرتلاطم دچار سردرگمي شده اند، با وجود چپنين آزمايش‌هايي سوالاتي از قبيل آيا حيوانات مي‌توانند ستاره‌ها را ببينند و از آن‌ها استفاده كنند؟ يا وقتي آن‌ها را از دست مي‌دهند چه اتفاقي مي‌افتد؟ براي ساير دانشمندان به وجود آورده است.
دنياي حيوانات
در دهه ۱۷۸۰، منجماني به نام‌هاي ويليام و كارولين آسمان را براي يافتن سحاب‌هايي شبيه صدف‌هاي دريايي مارپيچي جستجو كردند، در دهه ۱۹۲۰، ادوين هابل با استفاده از يك تلسكوپ عظيم كشف كرد كه كهكشان راه شيري و مارپيچ‌هاي آندرومدا جزاير كهكشاني در درياي وسيع كيهاني هستند.
آزمايشات دكتر ماوك و دكتر دهنهارت
دكتر دهنهارت و همكارش بيورن ماوك فرض كردند كه اگر فك ها بتوانند ستاره‌ها را تشخيص دهند، اين مي‌تواند توضيح دهد كه چگونه حيوانات قادرند در دريا‌هاي ديگر به مدت طولاني شنا كنند. براي آزمايش مهارت‌هاي او، دكتر ماوك دو مورد از چشمگيرترين آزمايشات تاريخ علم را كه داراي حيرت و شگفتي هستند، ابداع كرد.
ابتدا لوله‌اي بدون لنز، ساخت، هنگامي كه نقاط روشن مانند ناهيد، سيريوس و شفق قطبي به چشم مي‌خورد، فك ها دست و پاي خود را به طور مداوم تكان مي‌دادند؛ به گفته محققان بسياري از نقاط ديدني آسمان در دسترس آن هاست، بعد دكتر ماوك مورد بزرگتر ساخت و اين بار دو نفر براي شركت دعوت شدند، نيك و برادر باهوش ترش، مالته.
فك ها
در استخر باغ وحش كلن، نمونه ها وارد گنبدي به عرض ۱۵ فوت شدند كه لبه آن روي حلقه‌اي شناور قرار داشت. قسمت‌هاي داخلي آن سياره نمايي با ۶۰۰۰ ستاره روشن بود، دكتر دهنهارت گفت: آن‌ها بلافاصله در سراسر سياره شنا كردند و به ستاره‌هايي مانند اوه، اين چيست؟ برخورد كردند.
ابتدا محققان از يك نشانگر ليزري براي هدايت آن‌ها به جايي كه لبه گنبد با نزديكترين سيريوس برخورد مي‌كرد، استفاده كردند. هر دو در نهايت مي‌توانند در جهت سيريوس شنا كنند كه اين نشان مي‌دهد فك هايي كه از درياي آزاد عبور مي‌كنند، مي‌توانند از ستارگان براي راهنمايي سفر خود استفاده كنند.
در حالي كه فك ها (پستانداران دريايي) ممكن است توسط ستارگان هدايت شوند، برخي از پرندگان قطعاً اين كار را انجام مي‌دهند. در اوايل دهه ۱۹۶۰، دكتر املن كه آن زمان دانشجوي كارشناسي ارشد دانشگاه ميشيگان بود و در حال حاضر استاد برجسته در كرنل، غروب‌ها شروع به تماشاي حركات نيلي در سياره زمين مي‌كرد.
تحقيقات دكتر املن بر روي پرندگان
پرنده نيلي در شب مهاجرت مي‌كند و مي‌تواند تا ۲۰۰۰ مايل پرواز كند، قبل از شروع پرواز آن‌ها مسير را مشخص مي‌كنند، دكتر املن نشان داد كه اگر بال‌هاي نيلي در معرض ستاره‌ها قرار بگيرند، پرندگان طرف شمال را تشخيص داده و مي‌پريدند و در كمال تعجب متوجه شد كه پرندگان يك صورت فلكي در مجاورت شمال را به خاطر مي‌سپارند و از آن براي جهت گيري استفاده مي‌كنند.
بعداً دكتر املن بوته‌هاي نيلي جوان را كه تازه لانه خود را ترك كرده بود، ثبت كرد و در طول تابستان او پروژكتور سياره را طوري تغيير داد كه آسمان به جاي پلاريس، به دور بتلژئوس، ستاره غول پيكر قرمز رنگ، چرخيد و او و همكارانش استدلال كردند كه اين نشان مي‌دهد كه پرنده مهارت مشاهده ستاره‌ها را آموخته است.
پرنده نيلي
در همان زمان كه نيك و مالته ياد گرفتند كه سيريوس را تشخيص دهند، دكتر داكه و دكتر وارانت بررسي‌هايي را در آفريقاي جنوبي بر روي سوسك‌هاي سرگين انجام دادند. يك سوسك، با زحمت زيادي يك گلوله برفي از سرگين بزرگتر از خودش را با هم تركيب مي‌كند، سپس به دور خود مي‌چرخد، گويي آسمان را رمزگشايي مي‌كند.
در چشم تركيبي يك سوسك سرگين، ستارهگان به صورت حباب ظاهر مي‌شوند، نه به عنوان نقاط نوراني. اما همان‌ها نسبت به چشم‌هاي ما در برابر اجسام تيره مانند الگو‌هاي ناهموار كهكشان راه شيري حساس‌تر هستند، پس از اسكن چرخشي، سوسك توپ خود را به مدت چند دقيقه در يك خط مستقيم مي‌چرخاند (به نظر مي‌رسد اين احتمال برخورد دو سوسك را به حداقل مي‌رساند، كه اغلب منجر به دعوا مي‌شود.) و دكتر داك متوجه شد كه سوسك‌ها با تأييد صحنه درون كهكشاني كه به سمت آن حركت مي‌كنند همچنان خود را در حال چرخش نگه مي‌دارند
دكتر داك و دكتر فاستر تصميم گرفتند آزمايش كنند كه آيا آسمان نوراني نيز براي نمونه مورد مطالعه آن‌ها اهميت دارد يا خير، بنابراين به سوسك‌ها نورافشاني كردند و آن‌ها را به پشت بام ساختمان زيست شناسي دانشگاه ويتس در مركز ژوهانسبورگ آوردند، بعد از اين انجام اين كار دو نتيجه حاصل شد: اول اينكه هنگامي كه آسمان تحت سلطه يك نور درخشان قرار داشت، سوسك مي‌تواند مستقيم حركت كند، اما به جاي حركت در يك جهت تصادفي، براي حركت خود خطي ايجاد كرد و نتيجه دوم اينكه آسمان‌هاي تارك و به اصطلاح خاموش براي آن‌ها گيج كننده‌تر است چرا كه سوسك‌ها فقط دايره‌اي مي‌چرخند.
سوسك سرگين
با پايان يافتن مطالعات خود، هر كدام از آن حيوانات به يك سرنوشت دچار شدند، تعدادي از سوسك‌هاي سرگين آفريقاي جنوبي اكنون در آزمايشگاه لوند زندگي مي‌كنند، جايي كه محققان گاهي آن‌ها را در آسمان كاملاً شبيه سازي شده مورد مطالعه قرار مي‌دهند.
دكتر املن پرنده سوزن نيل فريب خورده بتلژوز را زمستان در آزمايشگاه خود نگه داشت و در بهار رها كرد. به گفته وي، آن‌ها اميدوارند كه قبل از شروع اولين مهاجرت خود، جهت شمال واقعي را بازنگري كنند؛ و نيك هنوز هم در زمينه‌هايي مانند آكوستيك، هيدروديناميك و اپتيك مشاركت فعال دارد، اگرچه مالته چند سال پيش درگذشت، او اكنون در آزمايشگاه بندري زندگي مي‌كند كه به درياي بالتيك باز مي‌شود. دكتر دهنهارت مي گويد در شب، او و ساير مهر‌هاي موجود در محوطه مي‌توانند آسمان خارق العاده‌اي را در بالاي سر ببينند.
- چهارشنبه ۰۳ آذر ۰۰ ۱۴:۳۰
- ۳ بازديد
- ۰ نظر